Changing the Heritage Sector!
Conversations about Diversity, Inclusion and Equity within Heritage Institutions
De kernvragen in de activiteiten bij Musea Bekennen Kleur zijn: wat betekent diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid voor de eigen organisatie? Hoe ver zijn we in ons streven naar diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid? Wat is daarbinnen als instelling je eigen positie en identiteit? Zijn we wel voldoende opgeschoten? En ook, wat belemmert ons hierin? Welke hulp hebben we hierbij nodig? En waar willen we uiteindelijk naar toe?
Deze vragen en meer vormen samen de basis voor het programma ‘Conversations about Diversity, Inclusion and Equity within Heritage Institutions”.
Deze serie gesprekken vond via een livestream plaats op 17 november 2022 in het Frans Hals Museum in Haarlem.
De keynote sprekers zijn:
Tsione Wolde-Michael – oprichter Center for Restorative History & curator of African American Social Justice History Smithsonian National Museum of American
History Gerben Willers – curator, oprichter Summer Land
Moderator: Imara Limon
Een week later vond er via een livestream op 24 november 2022 een tweede presentatie plaats in het Belasting & Douane Museum in Rotterdam.
De keynote sprekers zijn:
Zandra Yeaman – Curator of Discomfort Hunterian Museum
Martin van Engel – adviseur D&I
Moderator: Stevie Nolten

Tsione Wolde-Michael
Founding director of the Center for Restorative History / Curator of African American Social Justice History at the Smithsonian National Museum of American History
Keynote: The Challenges and Potential of Historical Redress in a National Museum, 17 november, 12.30uur -17.00uur, Frans Hals Museum, Haarlem
In her challenging presentation she will discuss the following questions. What does it mean to engage with historical redress in curatorial work? What role do historically harmed communities have in this process? What challenges and potentials do national museum spaces pose? Using the Smithsonian National Museum of American History’s new Center for Restorative History (CRH) as a case study, this talk will discuss new approaches to museum practice that can radically redefine relationships to challenging histories, untold stories, and impacted communities.
Tsione Wolde-Michael is the founding director of the Center for Restorative History. She is also a curator of African American Social Justice History at the Smithsonian National Museum of American History. Her work focuses on racial redress through innovative approaches to community engagement, collections management, cultural heritage preservation, and exhibitions, including the landmark Slavery and Freedomshow at the National Museum of African American History and Culture. Tsione’s international work in Ethiopia, Mozambique, South Africa, and the United Kingdom has focused on collaborating with local art and public history institutions to reinterpret colonial collections. As part of the Slave Wrecks Project, she worked with maritime archaeologists across Africa and the Caribbean to recover the first-known objects from underwater slave shipwrecks.
Tsione’s 11+ years of experience in the field also extends to digital media and online exhibitions, writing for academic publications, teaching, and lecturing around the country. Her research has won awards from the Ford Foundation, the Mellon Foundation, the Fulbright Scholars Program, the Woodrow Wilson Foundation, and the U.S. Department of Education, among other institutions. Her current projects include a special joint Smithsonian-wide initiative to document the history of the Black Lives Matter movement and forthcoming publications rethinking racist monuments and public space. She is also leading the Smithsonian’s first-ever decolonization tactical planning team.

Gerben Willers
Curator, oprichter Summer Land
Keynote: Our Common Ground
17 november, 12.30uur -17.00uur
Frans Hals Museum, Haarlem
Gerben Willers is een ervaren kunstprofessional die streeft naar een meer rechtvaardige cultuur- en kunstwereld. De sector moet op een duurzame manier rechtvaardigheid en toegankelijkheid gaan borgen. Hij wil samen met ons op zoek naar een gezamenlijke taal die kritisch staat tegenover de dominante visie en tegelijkertijd een basis biedt voor een verbindende aanpak. Aan de hand van zijn praktijkervaringen zal hij laten zien hoe dit gerealiseerd kan worden.
Vertrekpunt van zijn presentatie is het baanbrekende artikel Demarginalizing the Intersection of Race and Sex(1989) van hoogleraar en voorvechter van mensenrechten Kimberlé Crenshaw. De bevindingen van Crenshaw worden tijdens de lezing gekoppeld aan de drie door het culturele veld opgestelde culturele codes te weten, de Code Diversiteit & Inclusie, de Governance Code Cultuur, en de Fair Practice Code. Terwijl de codes in het leven zijn geroepen om waarden zoals goed bestuur en toezicht te borgen, en richtlijnen te formuleren voor inclusiviteit, leidt de compartimentering van deze codes tot problemen. Volgens de Raad voor Cultuur spelen ‘Diversiteit en inclusiviteit […] zich in veel gevallen af ‘aan de randen’ van instellingen en zijn [ze] beperkt zichtbaar in bijvoorbeeld de artistiek-inhoudelijke keuzes. De Raad beschrijft een zwoegende, zwetende en vooral zoekende sector als het op de culturele codes aankomt. Dit is een harde en teleurstellende constatering, zeker omdat de Raad uit de aanvragen leest dat de intenties goed zijn en niemand het belang van de codes in twijfel trekt (Raad voor Cultuur, 2020). Gerben Willers pleit ervoor om de codes juist wel in twijfel te trekken.
Gerben Willers was onder andere curator bij beeldende kunstinstelling MAMA waar hij jonge kunstenaars zoals Oscar Murillo hun eerste solotentoonstelling gaf. Ook was hij directeur van multidisciplinair kunstinstituut Roodkapje, waar hij een post graduate school voor kunstenaars en publiek oprichtte. Daarnaast werkte hij als programma adviseur en adviseur talentontwikkeling voor Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Fonds voor Cultuurparticipatie. Gerben heeft een scherp oog voor getalenteerde kunstenaars. Hij herkent de uitdagingen waarmee professionele kunstenaars worden geconfronteerd tijdens hun loopbaanontwikkeling. Om kunstenaars en organisaties verder te helpen, startte hij in 2022 agentschap Summer Land.

Zandra Yeaman
Curator of Discomfort Hunterian Museum
Keynote: Curating Discomfort
24 november 12.30uur – 17.00uur Belasting & Douane Museum, Rotterdam
Zandra Yeaman is the Curator of Discomfort based at the Hunterian Museum. Curating Discomfort is looking at ways outside of traditional museum authority to explore the interpretation of contested collections and to design and deliver a series of museum interventions that takes the museum out of the institutional comfort zone. As a anti-racist activist, Zandra works with institutions to explore white supremacy as an economic and cultural system in which white western ideals control the power of the text, the material resources and ideas of cultural superiority and how to dismantle this system. Zandra Yeaman brings many years of experience working in the social justice and equality field.
Zandra Yeaman is the Curator of Discomfort at The Hunterian, the oldest public museum in Scotland (1807), in one of the oldest Scottish universities (1451). In 2018, the University of Glasgow published the report titled ‘Slavery, Abolition and the University of Glasgow. This report acknowledged that despite a strong abolitionist stance in the 18th and 19th centuries, the University continued to further its institutional goals through the acceptance of gifts and bequests from people who profited from chattel slavery. In response to this, The Hunterian Curating Discomfort developed a project to explore the interpretation of contested collections and to find new forms of collaboration between community groups, museum professionals and academics.
In this Case study of the Curating Discomfort project, Yeaman will offer a brief description of the interventionist process undertaken at The Hunterian, and discuss how the Curating Discomfort projectdraws on the evidence and experience of inequality and racism in Scotland.

Martin van Engel
Adviseur D&I
Keynote; De kunst van het selecteren (Nederlandstalig)
24 november 12.30uur – 17.00uur Belasting & Douane Museum, Rotterdam
Martin van Engel is professional op het gebied van diversiteit en Inclusie. Met zijn presentatie De kunst van het selecteren, zal hij ingaan op de neiging van organisaties om steeds dezelfde mensen met dezelfde skills aan te nemen. Van Engel zal een manier van ‘diversiteitsdenken’ presenteren, waarin organisaties zichzelf kunnen uitdagen om de eigen skills in kaart brengen. Deze inzichten moeten hen helpen inzien wat ze in huis hebben, maar vooral wat ze nog missen.
Zijn overtuiging is dat professionals met nieuwe en unieke skills uitdagende en prikkelende kennis- en cultuurelementen meebrengen wat een verrijking is voor de organisaties. Maar daar moeten we voor open staan en bereid zijn er hard voor te werken. Hoe kunnen organisaties dit doen? Hoe kunnen ze vervolgens deze nieuwe en unieke skills optimaal benutten, maar vooral hoe behouden we deze new professionals? De presentatie van Van Engel raakt aan de vier P’s van Publiek, Programma, Partners en Personeel, maar gaat expliciet over de lastigste P, namelijk die van Personeel, maar stelt impliciet ook de P’s van Partnerschap en Positionering ter discussie.
Martin van Engel (1979) is expert op het gebied van diversiteit en inclusie. Als adviseur diversiteit en inclusie van (non-)profit organisaties zet hij onder meer impact onderzoek- en inclusieprogramma’s op. Voorheen was hij projectmanager bij de Nationale Jeugdraad in Utrecht waar hij onder meer. verantwoordelijk was voor het succes van Pimp my Block. Hij werkte achtereenvolgens bij adviesbureau Diversion, cultuurorganisatie Imagine IC en het Jongerencultuurfonds Amsterdam. Martin volgde zijn opleiding aan de Hogeschool voor Economische Studies en de Vrije Universiteit in Amsterdam. Op dit moment is hij lid van de Raad van Advies van Museum MORE, lid van de Nationale Unesco Commissie – en commissielid van Fonds 21 en de Amsterdamse Kunstraad. Ook initieert hij zelf projecten. Zo is hij medeoprichter van Matapica, een incubator programma waarin ondernemers van kleur worden gekoppeld aan investeerders. Daarnaast ontwikkelt hij een opleidingstraject voor bi-cultureel management.
Van Engel was tot voor kort manager van het vierjarige programma Van Gogh Verbindt bij het Van Gogh Museum. Hij onderzocht hoe dit museum relevanter kan worden voor Amsterdamse jongeren met een bi-culturele achtergrond. Daarvoor stuurde hij een breed samengesteld onderzoeksteam aan, schreef hij academische papers, waaronder Measuring Inclusion in Museums en was hij initiatiefnemer van de Beeldbrekers en van de samenwerking met modemerk Daily Paper.
Dit programma-onderdeel is mede tot stand gekomen dankzij de inzet en bijdrage van het Nationaal Archief, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Rijksdienst voor het Cultuur en Erfgoed.
Musea Bekennen Kleur – Musea komen samen in actie voor diversiteit en inclusie is het platform voor musea en erfgoedinstellingen om zich gezamenlijk in te zetten zodat diversiteit, inclusie en gelijkwaardigheid zich duurzaam verankert in het dna van de erfgoedsector. Aan Musea Bekennen Kleur zijn op dit moment tientallen instellingen verbonden, een diversiteit aan musea en overige erfgoedinstellingen.






























